Mật mía là gì? Sử dụng mật mía nấu ăn có tác dụng gì?

Mật mía là một trong những dạng chất có vị vô cùng ngọt ngào, ứng dụng trong rất nhiều món ăn, bài thuốc. Mật mía là gì? Nguồn gốc và cách sử dụng nó để chế biến nấu ăn ra sao?

Mật mía là gì?

Mật mía được biết tới là một dạng chất lỏng giống như kiểu siro, có màu vàng óng ánh và sánh khi nghiêng bình chứa. Đây là một dạng chất được sản xuất từ nước mía sau đó cô đặc lại bằng nhiệt độ cao. Nhiều nơi còn gọi mật mía với cái tên gọi khác là kéo tre, kéo mật.

Mật mía được nấu từ nước mía nguyên chất

Nếu so với đường tinh luyện chúng ta sử dụng hàng ngày thì mật mía có vị ngọt hơn chút. Vị ngọt của mật mía mang tính ngọt ngào, vị ngọt rất sâu và rất lâu tan sau đó. Ngoài đường thì trong mật mí còn rất giàu: sắt, đồng, phốt pho, canxi,… vô cùng có lợi đối với sức khỏe của chúng ta.

Do công nghệ phát triển, việc sản xuất đường cũng diễn ra đơn giản hơn, vì thế nghề làm mật mía đang dần bị thui chột đi. Hiện tại chỉ còn một số làng nghề văn hóa truyền thống còn làm mật mía. Tiêu biểu như ở các khu vực trung du phía Bắc, Thanh Hóa, Nghệ An. Sau khi sản xuất, mật mía được sử dụng để nấu một số món ăn truyền thống. Ngoài công dụng nấu ăn thì mật mía còn được sử dụng trong Đông y, có tác dụng điều trị một số bệnh.

Tác dụng của mật mía với sức khỏe con người

Đối với sức khỏe con người, tác dụng của mật mía vô cùng nhiều. Một số tác dụng phổ biến nhất điểm danh gồm có:

Mật mía có tác dụng chống oxy hóa

Trong mật mía được đánh giá có chứa một lượng lớn chất oxy hóa. Chất chống oxy hóa khi dung nạp vào cơ thể con người sẽ có tác dụng bảo vệ cơ thể của chúng ta khỏi quá trình oxy hóa, chống lại các gốc tự do. Vì thế cơ thể con người cũng tránh mắc phải một số bệnh về thoái hóa tốt hơn.

Mật mía có tác dụng chống oxy hóa vô cùng tốt

Giảm đau bụng kinh vô cùng tốt

Phụ nữ trong trong quá trình có kinh nguyệt nếu sử dụng một lượng đường mật mía trộn với gừng hấp nóng sẽ giảm đau bụng kinh vô cùng tốt. Bởi vì trong mật mía có chứa một lượng sắt dồi dào, cung cấp bù vào lượng sắt máu kinh vừa mất. Mật mía ngoài tác dụng cung cấp chất thì lại vô cùng ít chất béo, ít calo.

Ngoài ra nếu biết kết hợp sử dụng mật mía còn có tác dụng ngăn ngừa rối loạn kinh nguyệt tốt hơn. Chúng ta cũng không còn bị những cơn đau bụng kinh hành hạ do mật mía kết hợp với gừng ấm ngăn ngừa máu đông, giảm co thắt rất tốt.

Giảm tình trạng béo phì

Trong mật mía có chứa một lượng lớn polyphenol. Đây là một trong những hoạt chất chống oxy hóa rất tốt. Với việc sử dụng mật mía một lượng vừa đủ trong nấu ăn có thể giúp bạn giảm béo phì tốt. Nhiều người lầm tưởng sử dụng đồ ngọt sẽ khiến bản thân tăng cân. Tuy nhiên thì không phải như thế, mật mía hạn chế tăng cân tốt nhất, sự kết hợp giữa mật mí với các món ăn còn giúp cơ thể cân bằng hấp thu calo tốt hơn.

Cải thiện đời sống t.ì.n.h d.ụ.c

Trong mật mía được khoa học nghiên cứu có một lượng lớn mangan. Đây là chất có tác dụng rất lớn trong việc sản xuất hoocmon cho cơ thể. Sử dụng mật mía vì thế rất tốt cho hệ thần kinh, sản sinh hoocmon tốt hơn. Quá trình sản xuất hoocmon của cơ thể có tốt thì việc sinh hoạt t.ì.n.h d.ụ.c sẽ tốt hơn, các vấn đề rối loạn cũng không xảy ra, trường hợp vô sinh cũng bị loại trừ đi ít nhiều.

Tăng khả năng cứng cáp cho xương

Như đã nói ở đầu, trong mật mía có chứa canxi, canxi là hoạt chất chủ yếu để duy trì sự chắc khỏe cho răng và xương. Đây cũng là hoạt chất tiền để để sản xuất ra Enzyme – một chất hỗ trợ chức năng của màng tế bào. Nếu thiếu Enzyme thì tế bào không phát triển, cơ thể không lớn lên và nhanh chóng bị già đi.

Trong mật mía có tính chống viêm

Mật mía cũng có tính chống viêm rất tốt, có tác dụng hỗ trợ làm giảm các tác dụng rối loạn trong cơ thể, kiểm soát chống viêm. Các bệnh về thấp khớp, đau cổ vai gáy, đau dây thần kinh vì thế cũng được kiểm soát, giảm đi rất nhiều.

Kiểm soát đường máu, giảm tiểu đường

Nhiều người bị tiểu đường thường vô cùng dị ứng với việc phải sử dụng đường cho cơ thể. Khi nghĩ tới mật mía họ thường cho vào danh sách đen và không muốn đụng đến. Sự thật thì lại khác, mật mía không hề làm tăng đường máu, không làm tiểu đường tiến triển nặng. 

Đây là những khẳng định có thật và được khoa học chứng minh. Đường mía làm chậm quá trình chuyển hóa glucose và carbohydrate. Nhờ mật mía dung nạp đúng liều lượng mà cơ thể sản xuất insulin tốt hơn, ngăn ngừa sự tích tụ chất béo dư thừa, giảm tình trạng tiểu đường rất tốt.

Thiếu kali sẽ được giải trừ

Trong mật mía có lượng nhỏ Kali, đây là chất giúp cơ thể duy trì hoạt động ổn định và tỉnh táo của hệ thần kinh. Cơ thể đủ kali sẽ phát triển tốt hơn, sức khỏe tim mạch cũng được đảm bảo. Vì thế nếu có thể hãy sử dụng một chút mật mía vào nấu ăn để ngăn chặn chứng rối loạn trong chuyển hóa kali.

Giảm triệu chứng của mụn trứng cá trong tuổi dậy thì

Tuổi dậy thì cơ thể sẽ có rất nhiều biến đổi lớn, phần lớn thì chưa thích nghi được nên triệu chứng mụn trứng cá sẽ xuất hiện. Trong mật mía có chứa các loại axit lactic, loại axit này có tác dụng làm giảm mụn trứng cá rất tốt. Lượng axit lactic được tạo ra bởi vi khuẩn axit lactic tự nhiên trong mật mía cũng giúp quá trình chuyển hóa carbohydrate diễn ra suôn sẻ hơn.

Chữa lành vết thương hở, bị hỏng tốt hơn

Mật mía được sản xuất thủ công có chứa rất nhiều khoáng chất tự nhiên, giảm oxy hóa, tăng sinh sự phát triển mô da bên trong. Vì thế cũng có thể đánh giá rằng mật mía có tác dụng hỗ trợ trong việc chữa lành các vết thương hở, những chỗ vô tình bạn bị bỏng.

Tăng sinh hồng cầu

Mật mía chứa nhiều sắt, đây là nguyên tố cần thiết để hình thành nên tế bào hồng cầu trong cơ thể, tăng sức khỏe cho hệ thống miễn dịch. Trong mật mía cũng nhiều đồng nên giảm số lượng gốc tự do trong cơ thể tối đa nhất.

Duy trì nồng độ huyết sắc tố

Máu là chất đặc biệt nuôi dưỡng cơ thể, duy trì sự phát triển và hoạt động. Trong mật mía có chứa nhiều sắt nên cũng giúp duy trì nồng độ hemoglobin khỏe mạnh, các hemoglobin khỏe mạnh giúp cơ thể vận chuyển oxy từ phổi rồi đến toàn bộ các bộ phận của cơ thể tốt hơn, tái tạo năng lượng cho cơ thể dồi dào nhất.

Đảm bảo sự hoạt động ổn định cho hệ thần kinh

Nhờ magie tồn tại trong mật mía giúp cơ thể xoa dịu đi sự khó chịu đau mỏi hệ thần kinh. Và cũng nhờ hình thức cân bằng bằng mà lượng canxi cũng được phục vụ dồi dào, cơ thể không thiếu hụt khoáng chất nên các bệnh như: chuột rút, tăng huyết áp, mệt mỏi cơ,… cũng biến mất.

Giảm đau đầu và giảm mệt mỏi

Ngoài các chất kể trên thì trong mật mía còn có chứa lượng lớn vitamin B6, axit pantothenic. Đây là những chất giúp cho cơ thể khỏe khoắn hơn, ngăn ngừa cơ thể nhiễm phải chứng hen suyễn, đau đầu mệt mỏi.

Tăng cường khỏe khoắn cho tóc

Các bạn nữ thường rất stress trong việc chăm sóc da và tóc, nhiều bạn nữ dù đã sử dụng rất nhiều loại dưỡng chất nhưng tóc vẫn luôn khô xơ. Nguyên do từ bên trong cơ thể chưa được chăm sóc tốt nhất, thiếu một số loại chất. Việc sử dụng thêm mật mía trong cuộc sống hàng ngày cũng giúp cơ thể làm mới từ bên trong tốt hơn.

Nếu sử dụng đúng cách, các chất trong mật mía sẽ có tác dụng dưỡng tóc từ bên trong vô cùng tốt, giúp tóc chắc khỏe, ngăn ngừa hiện tượng khô xơ, ngăn chặn tình trạng tóc bạc sớm.

Ngoài các tác dụng nổi bật trên thì mật mía còn có vị ngọt dễ ăn, mát cho cơ thể. Bên cạnh đó hỗ trợ trong việc chữa long đờm, trị chứng ho ra máu, giảm tình trạng miệng khô rát,…

Các ứng dụng của mật mía trong cuộc sống

Mật mía có nhiều tác dụng đối với cơ thể con người nên có tính ứng dụng cao. Đặc tính của mật mía tương tự như mật ong, người dùng có thể cân nhắc để sử dụng trong nhiều món ăn, sốt chấm khác nhau. Cụ thể:

Miền Bắc: Sản xuất mật mía cô đọng lại để làm viên đường, làm nhân bánh trôi. Ngoài ra làm mật chế biến thành nước dùng để làm nhân bánh giò, bánh chay, sủi dìn.

Mật mía làm nhân bánh rất ngon

Miền Trung: Miền Trung thường dùng mật mía trong việc để chế biến các món trong nấu ăn hàng ngày. Các món ăn như: thịt kho tàu, bánh khảo, bánh ngào, các món chè,…thường có sự góp mặt của mật mía. Đặc biệt vào các ngày lễ thì mật mía được dùng rất nhiều để làm chè lam – một món ăn nổi tiếng ở miền Trung, làm bánh gai, bánh chưng.

Miền Nam: Miền Nam nhiều người sử dụng mật mía thay cho đường, mật ong. Mật mía cũng có vị ngon hơn khi nấu ăn so với đường.

Để mật mía lâu trong tủ mật bị sủi bọt lên men có làm sao không?

Mật mía có nhiều tác dụng, trong nấu ăn khi sử dụng mật mía vị ngon của món ăn cũng dường như tăng lên gấp bội. Nhưng có một nhược điểm đối với mật mía là bởi nó được làm hoàn toàn thủ công, không có phụ gia bảo quản. Thế là sau khoảng tầm 3 – 4 tháng, nhất là vào mùa nóng thì mật mía sẽ xuất hiện tình trạng bị sủi bọt, bị lên men, đôi khi có mùi chua nhẹ. Nhiều người mới sử dụng mật mía thường cảm thấy hoang mang và có ý định đổ bỏ những phần mật mía gặp hiện tượng đó.

Bảo quản mật mía gặp nhiều khó khăn

Tuy nhiên thì theo nhận định chính xác, mật mía gặp phải tình trạng trên hoàn toàn không bị hỏng. Đây là hiện tượng rất bình thường đối với mật mía hoàn toàn làm thủ công. Có cách nào để xử lý được vấn đề mật mía bị lên men trong điều kiện bình thường hay không?

Nếu bạn muốn trữ mật mía để sử dụng được lâu hơn sẽ có rất nhiều cách. Cụ thể:

Tình trạng mật bị sủi bọt cũng có thể giảm bớt bằng cách trước khi đưa vào bảo quản bạn đun sôi mật mía, để thật nguội, sử dụng các dụng cụ để vớt hết bọt trên mặt mật mía. Sau đó cho mật mía vào hũ thủy tinh sạch đã được tiệt trùng và cất vào tủ lạnh dùng dần. Nhiệt độ thấp trong tủ lạnh sẽ giúp kìm hãm sự oxy hóa và lên men của mật mía.

Lưu ý trong quá trình đun mật mía thì dung dịch này khá sánh nên thường bị trào ra ngoài khi đun sôi quá to. Vì thế khi đun mật mía bạn cần cân nhắc chứa mật mía khoảng ½ nồi thôi, khi sôi thể tích tăng lên là vừa sẽ không bị trào ra ngoài. Ngoài ra lúc đun để tránh bị đắm nồi thì khi mật nóng lên bạn khuấy nhẹ mật theo một chiều nhất định.

Ngoài ra hiện tượng bị sủi bọt sinh ra hơi cũng xảy ra khi bạn trữ mật lâu ngày. Khi mở nắp bạn sẽ thấy kiểu giống như bạn mở nắp chai nước ngọt có ga. Lượng mật sau khi bị lên men cũng loãng đi đôi chút và không còn chất lượng như mới. Vì thế sau khi gặp hiện tượng sủi bọt thì bạn vẫn có khả năng sử dụng nhưng nên sử dụng mật vào việc nấu ăn hoặc ngâm chanh đào để sử dụng trị ho khi cảm lạnh.

Không dùng chung mật mía với các dạng đồ ăn nào để tránh gây ngộ độc?

Mật mía rất tốt nhưng khi kết hợp với một số món ăn lại gây ngộ độc. Khi bạn sử dụng mật mía cần tránh nấu với tỏi, cua, cá diếc. Việc kết hợp giữa mật mía và tỏi sinh ra ngộ độc, một lượng lớn có thể khiến chúng ta mất mạng. Khi nấu mật mía với cua, cá diếc thì khiến tình trạng ngộ độc thực phẩm tăng lên, sinh ra đau bụng, tiêu chảy. Hậu quả khi kết hợp mật mía giữa các món ăn không đúng cách có thể sinh ra nhiều hậu quả đáng tiếc khó kiểm soát.

Có thể tự làm mật mía ở nhà hay không?

Chúng ta hoàn toàn có thể làm mật mía thủ công để sử dụng tại nhà. Cách làm mật mía vô cùng đơn giản. Cụ thể:

Bước 1: Đầu tiên bạn nên chuẩn bị nước mía, nước mía bạn có thể mua mía cây về ép lấy nước hoặc mua nước mía trực tiếp tại hàng.

Bước 2: Sau khi chuẩn bị nước mía xong thì chuẩn bị đầy đủ nồi chưng cất là được, chỉ cần một chiếc nồi lớn rộng, nồi gang là tốt nhất.

Bước 3: Nổi lửa lên và bắt đầu đổ nước mía vào nồi đun. Thời gian đun cô đặc mật mía khoảng tầm 12 tiếng đồng hồ liên tục. Thường thì mật mía ở các vùng chuyên làm họ sẽ có cách để điều chỉnh lượng nước mía, canh thời gian đun để chất lượng mật đạt tốt nhất.

Đun mật mía theo cách thủ công sẽ cho chất lượng tuyệt vời nhất

Bước 4: Bắt đầu lóng mật. Đây là giai đoạn cần phải cẩn thận và tỉ mỉ nhất để cho ra được loại mật mía ngon nhất. Chuẩn bị một lóng vải để tiến hành lọc mật. Vải có tác dụng loại bỏ bớt cặn bã và giữ lại được mật mía nguyên chất.

Trên bài chúng tôi cũng có hướng dẫn qua cho bạn cách cô đặc mật mía tại nhà, ngoài ra nếu không có thời gian kiên nhẫn làm thì chúng ta có thể mua mật mía ở chợ, giá mật mía cũng không đắt.

Mật mía là một trong những sản phẩm cô đặc tự nhiên và rất tốt cho sức khỏe con người. Các tác dụng của mật mía cũng đã được chứng minh bởi khoa học nên cực kỳ yên tâm. Mật mía là gì đã được giải đáp tường tận ở bài viết trên, cùng theo dõi chúng tôi để tìm hiểu thêm nhiều kiến thức hữu ích nhé!