Axit là gì? Tìm hiểu về cách phân loại, tính chất và ứng dụng của Axit

6 Tháng Tám, 2022 0 Tuong Nguyen

Dù đã khá “quen mặt” trong các bài hóa học cũng như được ứng dụng phổ biến trong công nghiệp tuy nhiên không phải ai cũng biết rõ axit là gì? Có những loại axit nào đang được sử dụng hiện nay cũng như tính chất và những ứng dụng của axit. Hiểu được điều đó, trong bài viết dưới đây, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu rõ hơn về chủ đề này nhé!

Axit là gì

Axit là một loại hợp chất hóa học

Axit là gì?

Hiểu đơn giản Axit là một loại hợp chất hóa học có công thức là HyA. Hoặc nó cũng được hiểu là các phân tử, ion có xu hướng nhường proton H+ cho bazo cũng như tiếp nhận các cặp electron không chia từ bazo. Các loại axit thường có vị chua, tan được trong nước. Đặc biệt axit có độ PH càng cao thì tính axit của nó càng yếu và ngược lại. 

Các cách phân loại axit – Một số loại axit phổ biến

Có khá nhiều loại axit đang được sử dụng trong cuộc sống hiện nay, để tiện cho việc sử dụng và nghiên cứu, chúng được chia thành nhiều loại. Dưới đây là một vài tiêu chí phân loại axit mà bạn có thể tham khảo!

Tiêu chí phân loại axit

  • Phân loại axit dựa vào tính chất hóa học 

Dựa trên tính chất hóa học của axit chúng ta có hai loại là axit mạnh và axit yếu. Trong đó axit mạnh: H2SO4, HCL, HNO3 và Axit yếu: H2CO3, H2S,…

  • Dựa vào số nguyên tử oxy

Dựa vào sự khác biệt về cấu tạo, người ta chia các loại axit không có oxy và loại axit có oxy. Ví dụ như: HCl, HI, HF, H2SO4, HNO3,…

  • Một số loại axit khác

Ngoài ra chúng ta cũng có thể kể đến 2 loại axit khác là axit vô cơ và axit hữu cơ. Ví dụ như: axit vô cơ có: HNO3, H2SO4,… Axit hữu cơ có: CH3COOH,  -RCOOH,…

Có rất nhiều loại axit đang được sử dụng trong công nghiệp và đời sống

Có rất nhiều loại axit đang được sử dụng trong công nghiệp và đời sống

Một số loại axit phổ biến hiện nay

Có khá nhiều loại axit đang được sử dụng trong các lĩnh vực của cuộc sống, sản xuất và công nghiệp,… Để hiểu rõ hơn chúng ta cũng tìm hiểu rõ hơn qua một số loại axit phổ biến hiện nay nhé!

  • HCL

HCl hay axit clohiđric là một trong những loại axit mạnh đang được sử dụng cực kỳ phổ biến hiện nay. Dung dịch HCl đậm đặc là hỗn hợp bão hòa của Hidroclorua với nồng độ 37%. Sau đó tùy vào nhu cầu sử dụng nó có thể được điều chế thành các loại axit HCl với độ mạnh hay nồng độ khác nhau. 

  • H2SO4

H2SO4 hay còn được biết đến với tên gọi axit Sunfuric. Đây là loại chất lỏng sánh, không màu, không bay hơi, dễ tan trong nước và nặng gấp 2 lần so với nước. Đây là một loại axit cực mạnh, chúng thường được sử dụng phổ biến trong nhiều ngành sản xuất trong công nghiệp và hóa học.

  • HNO3

HNO3 còn có tên gọi khác là axit Nitric. Đây là một loại axit có tính oxy hóa và tính axit cực mạnh. Loại axit này thường được hình thành ở dạng tự nhiên, từ những cơn mưa do sấm và sét tạo thành. 

Đặc điểm nổi bật của axit

Khi tìm hiểu về đặc điểm của axit, người ta thường đề cập đến hai vấn đề là tính chất vật lý và tính chất hóa học của nó. Cụ thể dưới đây là một số những đặc điểm chung của các loại axit mà bạn có thể tham khảo!

Tính chất vật lý

Xét về phương diện tính chất vật lý, hầu hết các loại axit đều có vị chua và dễ hòa tan trong nước. Đi kèm với tính oxy hóa là độ dẫn điện của axit hay chính là khả năng dẫn điện của nó. 

Tính chất hóa học

Đối với tính chất hóa học của axit, dưới đây là một vài đặc điểm cụ thể: 

  • Làm đổi màu quỳ tím

Để nhận biết axit, người ta thường sử dụng quỳ tím để kiểm tra. Theo đó tất cả các loại axit đều tác dụng làm đổi màu quỳ tím sang màu đỏ. Nếu màu quỳ tím chuyển sang xanh thì đó là bazo.

Axit làm đổi màu quỳ tím sang màu đỏ

Axit làm đổi màu quỳ tím sang màu đỏ

  • Tác dụng nhanh với kim loại

Tất cả các kim loại đứng trước nguyên tử H trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học đều có thể tác dụng với axit. Một số khác có thể tác dụng nhưng phải trong một số điều kiện bắt buộc. Ví dụ Cu đứng sau H nhưng có thể tác dụng với axit H2SO4 đặc nóng. Phản ứng kim loại tác dụng với axit chúng ta sẽ nhận được muối và một lượng khí Hidro. 

Ví dụ: HCL + Na => NaCl + H2

  • Tác dụng với bazo tạo ra nước và muối

Gần như tất cả các axit đều có thể tác dụng với bazo để tạo ra hỗn hợp gồm muối và nước. 

Ví dụ: Ca(OH)2 + 2HCL => CaCl2 + H2O

  • Tác dụng nhanh với oxit bazo

Khi cho axit tác dụng với các loại oxit bazo chúng ta sẽ thu được thành quả lf muối và nước. 

Ví dụ: FEO + HCl => FeCl2 + H2O

  • Axit tác dụng với muối

Đối với trường hợp axit tác dụng với muối chúng ta sẽ có 2 trường hợp là tạo kết tủa hoặc khí bay hơi. Ngoài ra nếu muối mới tan thì axit mới sẽ là axit yếu và ngược lại. 

Ví dụ: BaCl2 + H2SO4 => BaSO4 (kết tủa) + HCl

Na2CO3 + 2HCl => 2NaCl + CO2 + H2O ( HNO2 là axit yếu nên bị phân hủy thành CO2 và nước)

Điểm nhanh các ứng dụng của axit trong cuộc sống, công nghiệp

Cuối cùng sau khi đã tìm hiểu rõ hơn về axit là gì cũng như đặc điểm, tính chất và phân loại axit, chúng ta cùng điểm qua một số những ứng dụng nổi bật của loại chất hóa học này nhé!

Trong lĩnh vực công nghiệp

Các loại axit hiện đang được ứng dụng khá phổ biến trong các ngành công nghiệp. Có thể kể đến:

  • Loại bỏ gỉ sắt, ăn mòn từ kim loại trong quá trình sử dụng
  • Axit đóng vai trò như một chất điện phân trong các loại pin. Điển hình như axit H2SO4 trong pin xe hơi,…
  • HNO3 được sử dụng hiệu quả trong chế biến phân bón hay các loại axit Cacboxylic được sử dụng để tạo este.
Các loại axit được sử dụng phổ biến trong các lĩnh vực công nghiệp

Các loại axit được sử dụng phổ biến trong các lĩnh vực công nghiệp

Trong công nghiệp chế biến

Tùy vào mục đích sử dụng, các loại axit chuyên dụng được dùng làm chất phụ gia cho thực phẩm và đồ uống. Chúng có thể điều chỉnh khẩu vị và được sử dụng như một loại chất bảo quản. 

Trong y dược

Một số loại axit cũng được sử dụng hiệu quả để điều chế thuốc như Acetylsalicylic trong thuốc Aspirin. Đây là một loại thuốc hạ sốt, giảm đau có công hiệu cực nhạy. 

Trong cơ thể con người

Trong cơ thể chúng ta cũng chứa đựng khá nhiều loại axit như:

  • Axit clohidric có trong dịch dạ dày giúp đẩy nhanh quá trình tiêu hóa thông qua việc phá vỡ các phân tử thức ăn. 
  • Amino axit đóng vai trò quan trọng trong việc tổng hợp protein phục vụ cho quá trình phát triển và hình thành cũng như sửa chữa mô cơ thể. 
  • Axit nucleic giúp sản xuất DNA, RNA cũng như các đặc tính sang con lai qua gen.
  • Axit cacbon hoạt động với mục đích duy trì độ cân bằng PH của cơ thể. 

Như vậy chúng ta vừa cùng nhau đưa ra câu trả lời cho vấn đề: Axit là gì? Có những loại axit nào đang được sử dụng hiện nay cũng như đặc điểm và ứng dụng của axit. Hy vọng có thể đưa đến cho bạn những kiến thức hữu ích về chất hóa học này!

Bài viết liên quan