Từ sự đa dạng của các dòng xe máy hiện đại ngày nay, việc chọn xăng phù hợp nhằm bảo vệ động cơ xe trong điều kiện tốt nhất là vấn đề nan giải mà nhiều người muốn tìm lời giải đáp. Dẫu vậy, bạn có thể tự kiểm tra tình hình của xe bằng cách xem tỉ số nén, để biết nó phù hợp với loại xăng nào. Bài viết sau đây chúng tôi sẽ bổ sung những thông tin mà bạn chưa biết.
Nội dung chính
Thế nào là tỉ số nén?
Tỉ số nén là gì? – Là tỉ lệ thể tích của buồng đốt xi lanh ở giữa hai thời điểm. Khi piston di chuyển xuống dưới cực đại (thể tích buồng đốt đạt mức cực đại) và piston lên cực đại (thể tích buồng đốt ở mức thấp). Lúc đó, thể tích của buồng đốt được chia thành 2 phần là đầu bò và dung tích xi-lanh. Hai phần thể tích này được sử dụng để tính tỷ số nén của xe máy.
Cách tính tỉ số nén của xe máy
Tỷ số nén có ý nghĩa gì?
Trong động cơ xe, nhiên liệu được dùng để đốt cháy là hỗn hợp giữa xăng, dầu và không khí. Lưu lượng nhiên liệu này khi tiếp xúc với nhau cần phải được trộn theo tỉ lệ nhất định.
Nhờ có xi lanh mà hỗn hợp này được nén lại, giúp áp suất trong bầu chứa tăng lên và mật độ các tinh thể sẽ hoạt động mạnh mẽ hơn. Bên cạnh xúc tác đánh lửa từ bugi làm cho việc đốt cháy dễ dàng. Bên trong nó có hàng triệu vụ nổ xảy ra và tạo ra lực đẩy để xi lanh vận hành.
Thế nhưng, không phải tỷ số nén xe máy hoặc lực nén càng cao thì càng tốt, tỷ số này cần phải phụ thuộc với từng loại nhiên liệu xe sử dụng, phù hợp với từng động cơ và từng dòng xe.
Khi tỉ số nén ở mức thấp thì mật độ hòa hợp giữa nhiên liệu và không khí sẽ thấp, quá trình cháy ở bên trong buồng đốt diễn ra chậm và không đủ để sản sinh ra công suất giúp động cơ làm việc.
Trong hỗn hợp các tinh thể hoạt động với vận động cực đại thì tỷ số nén cao. Lúc này một lượng nhiệt lớn được sinh ra. Khi đó, ở bên trong động cơ, các vụ nổ diễn ra dữ dội, càng phát sinh ra lượng khí thải càng nhiều và gây nguy hại.
Bộ phận tạo ra tỉ số nén cho xe máy
Chính vì thế, các chuyên gia đã nghiên cứu ra 2 chỉ số đại lượng tượng trưng là tỉ số nén Cetan và Octan.
- Cetan là biểu trưng cho loại động cơ xe chạy dầu, khi gặp dầu Diesel nó có khả năng tự cháy.
- Octan là biểu trưng cho động cơ xe chạy xăng, khi gặp xăng nó có khả năng chống kích nổ.
Với động cơ xe vận hành ở mức giới hạn tỷ số nén của xăng, theo các kỹ sư đầu ngành thì tỉ lệ đó là 9-13, và với động cơ xe chạy dầu Diesel thì tỉ lệ đó là 15-25.
Nguyên do phải giới hạn tỷ số nén
2 nguyên nhân chính làm cho việc giới hạn tỷ số nén winner, exciter 135, exciter 150, wave rsx… cần phải thực hiện là:
- Xét về việc điều chỉnh xăng: để công suất của động cơ tăng lên, làm cho khả năng kích nổ bên trong cao thì lúc đó tỷ số nén sẽ phải tăng lên.
- Xét về việc điều chỉnh diesel: trong điều kiện áp suất nhiệt độ thấp thì tỷ số nén cần phải giảm xuống nếu động cơ hoạt động êm ái hơn. Điều này làm cho khả năng tự cháy sẽ giảm đi, với khả năng kích nổ thấp.
Từ những nguyên nhân trên, các kỹ sư cần phải giới hạn tỷ số nén nhất định dựa trên nguyên liệu mà động cơ sử dụng.
Khả năng hoạt động của tỉ số nén trên xe
Tỷ số nén và động cơ của xe có mối liên hệ như thế nào?
Ở một chiếc xe máy, tỷ số nén đóng vai trò quan trọng. Khi động cơ đạt tỉ số nén cao sẽ tạo ra nhiều năng lượng cơ học từ hỗn hợp không khí và xăng nhất định. Vì nhiên liệu cũng cháy hết với khả năng đốt cháy sẽ cao hơn. Lúc đó, động cơ xe vận hành khỏe hơn.
Thế nhưng, không hẳn tỉ số nén của động cơ cao thì càng tốt. Nếu tỉ số nén quá cao thì nhiệt độ ở trong buồng đốt sẽ tăng lên nhanh chóng và đột ngột. Khi đó, động cơ đốt trong nóng, lượng khí thải NOx tăng lên, gây ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe con người.
Hơn nữa, nếu tỉ số nén quá cao sẽ làm cho chỉ số của đồng hồ đo tỉ số nén tăng lên, người sử dụng phải dùng những loại xăng có chỉ số octan cao. Tuy nhiên, chi phí loại xăng đó có giá thành cũng càng cao. Bên cạnh đó, thị trường hiện nay thường bán loại xăng có chỉ số octan cao nhất là A95.
Do đó, nếu xe cộ mang tỉ số nén cao thì đó cũng không có loại xăng phù hợp. Điều đó gây ra tình trạng kích nổ xuất hiện và dẫn tới những sự cố không đáng có xảy ra.
Lựa chọn nhiên liệu phù hợp cho phương tiện
Như vậy tỉ số nén ở xe cộ rất quan trọng. Bạn cần chọn loại nhiên liệu có chỉ số phù hợp với dòng xe mà mình đang sử dụng.
